رونا، رونتو، کوئتا و کوئکتو؛ جدیدترین واحدهای میزان گیری
به گزارش وبلاگ عصر نو، برای نخستین بار در طی بیش از سه دهه، مقامات پیشوندهای کاملاً جدیدی را معرفی نموده اند که می توانند برای واحدهای مقدار گیری در سامانه متریک اعمال شوند.
چهار پیشوند نو ronna ،ronto ،quetta و quecto این امکان را به دانشمندان می دهند که بزرگ ترین و کوچک ترین اشیاء دنیا را مقدار بگیرند.
این پیشوندهای نو در بیست و هفتمین نشست عمومی اوزان و معیارها (GCWM) که در ماه نوامبر در کاخ ورسای در فرانسه برگزار گردید، به وسیله دانشمندان رأی آوردند.
این اصطلاحات نو بخشی از سامانه بین المللی یکاها است که به نام سامانه متریک نیز شناخته می گردد، که در همه کشورهای دنیا به غیر از میانمار، لیبریا و ایالات متحده مورد استفاده قرار می گیرند.
این پیشوندهای نو را می توان برای هر یک از هفت واحد پایه در سامانه متریک اعمال کرد: گرم برای وزن. متر برای فاصله؛ ثانیه برای زمان؛ آمپر برای جریان الکتریکی؛ کلوین برای دما؛ مول برای مقدار ماده و کاندلا (candela) برای درخشندگی؛ و بعلاوه واحدهای دیگر، همانند بایت برای رایانش.
بنابر تعریف، یک رونا معادل یک اکتیلیون است (یعنی رقم 1 و 27 صفر پس از آن)، در حالی که یک رونتو معادل یک اکتیلیومیوم است (یعنی ده به توان منهای 27؛ به عبارت دیگر، رقم ممیز، پس از آن 26 صفر و بعد رقم یک).
یک کوئتا نیز معادل یک نونیلیون nonillion (یعنی 10 به توان 30) و یک کوئکتو معادل یک نونیلیونیوم است (یعنی 10 به توان منهای 30).
پس از اضافه شدن زتا (10 به توان 21)، زپتو (10 به توان منهای 21)، یوتا (10 به توان 24) و یوکتو (10 به توان منهای 24) در سال 1991، اکنون این پیشوند ها تازه ترین افزونه ها به سامانه متریک به شمار می روند.
نام های نو با حروفr و q آغاز می شوند؛ زیرا این ها تنها حروفی بودند که در حال حاضر در سامانه متریک تخصیص داده نشده اند.
لازم به ذکر است پیشوندها برای چیزهای بزرگ همواره با حرف a سرانجام می یابند و آخرین حرف پیشوند برای چیزهای کوچک همواره با حرف o ختم می گردد.
این واژگان بر اساس واژگان زبان یونانی و لاتین به معنای 9 و 10 هستند؛ زیرا این پیشوندهای نو، در واقع نهمین و دهمین پیشوندهای بزرگ و کوچک در سامانه متریک به شمار می روند.
نمایندگان آزمایشگاه ملی فیزیک بریتانیا که مشوق استفاده از پیشوندهای نو بودند، علت اصلی پیشنهاد دادن پیشوندهای نو را این می دانند که علم داده بسیار پیشرفت نموده و اکنون احتیاج به ذخیره سازی دیجیتالی بیشتر وجود دارد.
ریچارد براون (یک دانشمند مقدار شناس) می گوید: از نظر بیان مقدار داده ها در یکای یوتابایت که بالاترین پیشوند کنونی است، ما به حد نهایی نزدیک شده ایم و دیری نخواهد گذشت که دانشمندان کامپیوتر مجبور خواهند بود داده ها در را در مقیاس های رونابایت ronnabytes و سپس کوئتابایت quettabytes ذخیره نمایند.
براون می گوید، پیشوندهای نو برای سنجش اشیاء بزرگ (یعنی ronna و quetta)، می توانند به ستاره شناسان برای برای وزن کردن دقیق سیارات یاری نمایند. به عنوان مثال، وزن زمین تقریباً 6 روناگرم (ronnagrams) و مشتری در حدود 2 کوئتاگرم (quettagrams) وزن دارد.
از سوی دیگر، گنجاندن پیشوند برای سنجش اشیاء کوچک (یعنی ronto و quecto) نیز برای ایجاد تعادل ضروری است. براون اظهار می دارد: منطقی است که یک تقارن داشته باشیم؛ یعنی یکایی برای مقادیر بسیار زیاد و یکایی برای مقادیری به همان نسبت کوچک.
شایان ذکر است که یکاهای نو بعلاوه می توانند برای پژوهشگران در زمینه هایی همانند فیزیک کوانتومی و ذرات مفید واقع شوند؛ یعنی حوزه هایی که دانشمندان چیزهای بسیار کوچک را مقدار گیری می نمایند.
منبع:ایتنا
منبع: فرادید